WRZEŚNIOWY CYKL DOKUMENTALNY
W jesiennej ramówce ITVN nie zabraknie pasma premierowych filmów dokumentalnych. We wrześniu pokażemy rodzime produkcje związane z bohaterstwem w szeregach Armii Krajowej oraz przedstawiające codzienność PRL: rozwój sztuki plakatu, dziecięce sposoby na zabawę, a także ówczesną modę. Jakie stroje cieszyły się w latach 80-tych największą popularnością? Czym zajmowały się pociechy, aby zabić nudę? Co wymyślili artyści, aby uciec od pospolitej i wszędzie panującej nijakości? Zachęcamy do oglądania ITVN!
Cykl dokumentalny rozpoczniemy opowieścią o Stanisławie Janiszewskim, który pod pseudonimem „Dewajtis” w czasie okupacji działał w świętokrzyskich oddziałach Armii Krajowej. Miał szczególnie niebezpieczne i odpowiedzialne zadania. Otrzymywał rozkazy likwidacji osób współpracujących z Gestapo i piszących donosy na ludzi walczących w podziemiu. Jak sam wspomina, wykonał około czterdzieści takich wyroków. Były żołnierz do dziś jest aktywnym działaczem stowarzyszeń kombatanckich. Bierze udział w wielu uroczystościach, spotkaniach z młodzieżą czy festynach. Wierny mundurowi i przysiędze pamięta szczegóły akcji, w których brał udział. Rozmowy z bohaterem zaprezentowane w filmie przywołują mroczne czasy wojny i walk w Armii Krajowej. Są także okazją do zastanowienia się nad moralnymi aspektami czynów dokonywanych przez Janiszewskiego. Na dający do myślenia dokument „Dewajtis” zapraszamy w niedzielę 6 września o godzinie 11.25 (CET – Berlin, Paryż), 10.25 (GMT – Londyn), 19.25 (AEST – Melbourne) oraz w poniedziałek 7 września o godzinie 22.45 (CDT – Chicago) i 23.45 (EDT – Nowy Jork, Toronto).
DEWAJTIS
Natomiast twórcy kolejnej premierowej pozycji – „Druga strona plakatu”, którą wyemitujemy 13 września o godzinie 11.30 (CET – Berlin, Paryż), 10.30 (GMT – Londyn), 19.30 (AEST – Melbourne) oraz 14 września o godzinie 22.45 (CDT – Chicago) i 23.45 (EDT – Nowy Jork, Toronto), omówią peerelowskie dzieje posterów. PRL niejednokrotnie wspominany jest jako czas niezwykłej szarzyzny. Swego rodzaju urozmaiceniem tych lat były plakaty. Najczęściej reklamowały one najnowsze filmy, spektakle teatralne czy inne przedsięwzięcia artystyczne lub rozrywkowe. Wspólnym mianownikiem stali się ludzie, którzy je tworzyli – wybitni polscy graficy, prawdziwi mistrzowie w swoim fachu. To dzięki ich geniuszowi świat zaczął mówić o tzw. polskiej szkole plakatu, która łączyła w sobie indywidualizm twórców z wysokim poziomem artystycznym. Z czasem część grafików – Roman Cieślewicz, Jan Lenica czy Rosław Szaybo – zdecydowała się na emigrację na Zachód, gdzie również zostali docenieni. Ich miejsce zajęły kolejne generacje. Dokument „Druga strona plakatu” jest próbą opisania wpływu polskiej szkoły plakatu na dzisiejszych twórców, oprócz syntetycznego ujęcia tego niezwykłego zjawiska przybliża także problematykę cenzury. Czy polityczne wpływanie na treść rozmaitych dzieł to jedyny rodzaj ograniczania wolności twórczej?
Jak natomiast PRL-owskie dzieci spędzały swój wolny czas? Co robiły podczas wakacji? Które zabawki były wówczas dostępne na rynku? Odpowiedzi na te pytania podejmują się twórcy „Toys”, dla których zabawki z poprzedniego stulecia stały się punktem wyjścia do nakręcenia dokumentu. W zgromadzonym materiale wypowiadają się wybitne osobowości świata polskiej kultury i polityki – Lech Wałęsa, Wojciech Pszoniak, Andrzej Dudziński, Tomasz Jastrun, Dorota Masłowska. Dzięki ich wspomnieniom widzowie przenoszą się do świata, w którym dzieci nie mogły liczyć na tak duże możliwości rozrywek, co ich dzisiejsi rówieśnicy. Paradoksalnie, miało to także swoje dobre strony – wyzwalało kreatywność małych obywateli Polski Ludowej, przez co potrafili skonstruować różne lalki i inne gadżety niemalże z niczego. „Toys” to także ciekawe spojrzenie na ideologię i propagandę tamtych czasów. Dzięki fragmentom Polskiej Kroniki Filmowej oraz ówczesnych programów i seriali telewizyjnych dla młodzieży, odbiorcy mają okazję po raz kolejny pośmiać się z komunistycznych absurdów i dogmatów. Na film zapraszamy 20 września o godzinie 11.25 (CET – Berlin, Paryż), 10.25 (GMT – Londyn), 19.25 (AEST – Melbourne) oraz w poniedziałek 21 września o godzinie 22.45 (CDT – Chicago) i 23.45 (EDT – Nowy Jork, Toronto).
Inną kwestię dotycząca życia w latach 50. – 80. porusza dokument „Moda PRL – Political Dress”. Przedstawia czasy, kiedy zdobywanie ubrań było karkołomnym wysiłkiem zarówno dla tych, którzy pragnęli wyglądać stylowo, jak i dla tych, którzy chcieli w jakikolwiek sposób wyróżnić się z panującej dookoła monotonii. Wypowiadają się w nim m. in.: fotograf Tadeusz Rolke, projektantka Barbara Hoff, pisarz Janusz Głowacki, kreatorka marki „Biba” Barbara Hulanicki, muzyk Tomek Lipiński oraz malarz Wilhelm Sasnal. Moda w tamtych czasach stanowiła jeden z elementów pozwalających zachować osobowość, a także oręż w walce o podstawowe wartości: prawo człowieka do tworzenia, wolności osobistej, wyboru stylu życia, wolności kraju. Na czym skupili się bohaterowie filmu? Które nurty w modzie lat 80-tych wspominają najbardziej? Jakie inne sytuacje szczególnie zapadły im w pamięci? Co budziło ich zachwyt, a co odrazę? Czy zmieniliby bieg historii? Jaki wpływ wywarły stylizacje tamtych lat na ich późniejsze stroje? Relacje o modzie PRL-u już 27 września o godzinie 11.25 (CET – Berlin, Paryż), 10.25 (GMT – Londyn), 19.25 (AEST – Melbourne) oraz w 28 września o godzinie 22.45 (CDT – Chicago) i 23.45 (EDT – Nowy Jork, Toronto). Zapraszamy do ITVN!
MODA PRL - POLITICAL DRESS
TEKST NA PODSTAWIE MATERIAŁÓW OD DYSTRYBUTORÓW